Heel vaak zeggen economen dat ze tegen basisinkomen (UBI) zijn, maar voor een negatieve inkomstenbelasting (NIB) (NIT in het plaatje). Dat is vreemd.
Vergelijk de twee beelden op het plaatje. In dit voorbeeld betaalt iedereen 50% inkomensbelasting. De hellingshoek in zowel een basisinkomen systeem als een NIB systeem is hetzelfde. DUS economisch zijn beide systemen hetzelfde. Als je meer uren draait of een betere baan vindt mag je in beide systemen 50% daarvan houden. De armoedeval is in beide systemen verdwenen.
Er is wel een groot psychologisch verschil. Met basisinkomen betaalt iedereen mee aan dat basisinkomen, zodra er betaalt werk wordt verricht. In een NIB systeem betalen de mensen met een hoger inkomen voor de mensen met een lager inkomen. NIB lijkt dus meer op het huidige systeem en houdt mensen verdeeld in winnaars die betalen voor de verliezers.
Basisinkomen is politiek gezien daarom een beter systeem.
Bovendien is het zo dat de SVB naast de AOW ook basisinkomen kan uitbetalen. Nooit zijn er problemen met de uitbetaalde AOW. Met een NIB systeem zal de belastingdienst bedragen moeten gaan verrekenen en de directie zegt tegen de politiek-maatschappelijke ze pas in 2032 nieuwe taken aan kan. Ook is het zo dat 40% van NL slechts 5.000 euro of minder op de rekening heeft staan. Dus zal er in een NIB systeem met maandelijkse voorschotten gewerkt moeten gaan worden. Dat geeft – net als de toeslagenaffaire- verreken problemen als de belasting moet worden voldaan….
Samenvattend: economisch zijn beide systemen hetzelfde, maar politiek-psychologisch is basisinkomen (UBI) beter.
Alexander de Roo, februari 2023
grafieken via Reddit.com
PS
- Zie ook een meer uitgebreide vergelijking van NIB en OBI: NIB, het kan toch wel, maar moet het ook?
Met als slotzin: Direct en volledig uitbetaald basisinkomen is het mooiste, maar als de politiek zou besluiten het op een verstandige manier via negatieve inkomstenbelasting te regelen is dat ook prima. - Op 4 februari is op het congres van de PvdA in Den Bosch een motie aan de orde met als verzoek aan de Tweede Kamerfractie om: In een nieuw belastingstelsel te (laten) onderzoeken en te pleiten voor een systeem met een Negatieve Inkomstenbelasting, waarmee de armoedeval kan worden voorkomen en werk wordt gestimuleerd.
Gehoopt mag worden dat bij zo’n onderzoek ook naar basisinkomen via de SVB als alternatief wordt gekeken.
Zie voor de hele tekst van de motie onderaan het bericht RoodGroene samenwerking….ook met nieuwe inhoud?