Mondialisering, een multiculturele samenleving, de ‘smeltkroes’, ‘mixed communities’, het komt allemaal op hetzelfde neer; Nederland wordt steeds diverser.
Enkele onderzoeken spreken hierover uit dat het een bedreiging kan zijn voor de ‘sociale cohesie’ of het gemeenschapsgevoel op wijk- of buurtniveau1 (zie ook het WRR-rapport ‘De nieuwe verscheidenheid’ (2018)². Uit andere onderzoeken blijkt daarentegen dat de sociale cohesie in de werkelijkheid gemiddeld gezien niet zozeer lijdt onder diverse of multiculturele samenstellingen³.
De waarde van de wijk
Wat niet wordt betwist is de waarde van de wijk- of buurt in een persoonlijk netwerk4. Dan moet er gekeken worden naar de mogelijkheden waarover mensen beschikken om te participeren in de wijk. Een volle werkweek van gemiddeld 31 uur5, de opkomst van sociale media waar men tegenwoordig in een week gemiddeld bijna 12 uur aan besteed6, televisie, sport, vrienden, familie,- noem het maar op; het is een uitdaging de tijd te vinden om betrokken te zijn in de wijk. Het belang van burgerparticipatie en ‘bottom-up ontwikkelingen’ zijn geluiden die in Nederland de ronde doen7. Echter wordt er geen tijd vrijgemaakt deze participatie te bewerkstelligen voor de gemiddelde Nederlander.
Hier kan het basisinkomen inspringen
Het basisinkomen onttrekt mensen in theorie van problemen die in zogezegde ‘probleemwijken’ kunnen spelen; een vermindering van stress omtrent geld8 gunt men de rust om letterlijk en figuurlijk om zich heen te kijken. Ruimte om aandacht te schenken aan hun fysieke omgeving, waaronder een mogelijk verloederde tuin, een gebroken raam of kloven in de verf van een raampartij zowel als aandacht voor sociale activiteiten in de wijk. Mensen worden bekneld door te lange werkweken of juist door zorgen van een en tekort aan inkomen. Ze hebben de puf niet meer te participeren, anderen en zichzelf wat te gunnen, omdat ze niks te gunnen hebben. De indirecte effecten van basisinkomens hebben de potentie ongekend groot te zijn, waaronder de herwaardering van de hechte gemeenschap.
Geld maakt misschien niet gelukkig, maar bestaanszekerheid wel.
Etienne Koot, maart 2021
Afbeelding van Clker-Free-Vector-Images via Pixabay
Bibliografie:
1 Cheshire, L., Fitzgerald, R., & Liu, Y. (2019). Neighbourhood change and neighbour complaints: How gentrification and densification influence the prevalence of problems between neighbours. Urban Studies, 56(6), 1093-1112. Verkregen op 24 feb. 2021 van https://journals.sagepub.com/doi/10.1177/0042098018771453
² WWR. (2018). De nieuwe Verscheidenheid. [Rapport]. Verkregen op 24 feb. 2021 van https://www.wrr.nl/publicaties/verkenningen/2018/05/29/de-nieuwe-verscheidenheid
³ van Eijk, G. (2012). Good Neighbours in Bad Neighbourhoods: Narratives of Dissociation and Practices of Neighbouring in a ‘Problem’ Place. Urban Studies, 49(14), 3009–3026. https://doi.org/10.1177/0042098012439110
4 Mollenhorst, G. (2014). Neighbour relations in the Netherlands: New developments. Tijdschrift voor economische en sociale geografie 106 (1), 110-119. Verkregen op 24 feb. 2021 van https://onlinelibrary.wiley.com/doi/abs/10.1111/tesg.12138
5 CBS. (2020). Meer dan de helft werkt voltijds. [Nieuwsartikel]. Verkregen op 24 feb. 2021 van https://www.cbs.nl/nl-nl/nieuws/2020/08/meer-dan-de-helft-werkt-voltijds#:~:text=In%202019%20waren%20er%209,en%2040%20uur%20per%20week.
6 Wijker, M. (2020). De belangrijkste cijfers van ons social media gebruik in 2020. [Blogpost]. Verkregen op 24 feb. 2021 van https://www.afix.nl/belangrijkste-cijfers-social-media-gebruik-2020/#:~:text=Gemiddeld%20besteden%20we%20dagelijks%2098,minste%20tijd%20op%20social%20media.
7 Van der Werff. J. (2015). Bottom up of top down – wat is het beste voor de stad?. [Blogpost]. Verkregen op 24 feb. 2021 van https://www.dearchitect.nl/architectuur/blog/2015/12/bottom-up-of-top-down-wat-is-het-beste-voor-de-stad-10198684?_ga=2.98984862.1640859064.1614183269-790100457.1613476810
8 Divosa. (2018). Armoede en schulden in Nederland. [Infographic]. Verkregen op 24 feb. 2021 van https://www.divosa.nl/armoede-en-schulden-nederland.
