Niemand wil meer onaangenaam werk verzetten.
Veel mensen zullen genoegen nemen met het basisinkomen.
Het wegvallen van inkomen door het werkloos raken zal met een basisinkomen een veel groter effect hebben dan nu.
Als je mensen een basisinkomen geeft, schuif je ze terzijde.
In het kader van het project basisinkomen van het NPI werk ik aan een verzameling bezwaren tegen het basisinkomen. Ik heb er circa 50 verzameld en gerubriceerd in 11 thema’s, zie Bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan.
Iedereen wordt van harte uitgenodigd deze bezwaren aan te vullen, ook de toelichting daarbij en uiteraard de weerlegging of relativering.
Het thema Arbeidsmarkt is inmiddels voorlopig af. De overige thema’s volgen in een rustig tempo.
Zie hieronder voor de tekst onder dit thema en links naar eerder gepubliceerde thema’s.
Voor bijstellingen in de toekomst zie de tekst op de NPI-site.
Korte melding van de bezwaren:
- Niemand wil meer onaangenaam werk verzetten
- Veel mensen zullen genoegen nemen met het basisinkomen
- Het wegvallen van inkomen door het werkloos raken zal met een basisinkomen een veel groter effect hebben dan nu.
- Als je mensen een basisinkomen geeft, schuif je ze terzijde
Uitwerking
Niemand wil meer onaangenaam werk verzetten
Toelichting
Niemand wil meer onaangenaam en vuil werk verzetten
Niemand zal de minder leuke banen meer willen doen, want deze leveren (marginaal) te weinig op met een basisinkomen
Weerlegging
Dit bezwaar kon nog wel eens meevallen.
Als het onaangename werk echt als noodzakelijk gezien wordt, zijn er vast wel mensen die het willen doen. Ter illustratie, veel huishoudelijk werk wordt nu ook als onaangenaam ervaren, maar gebeurt wel!
Als de animo voor onaangenaam werk afneemt, zijn er overigens minstens twee remedies denkbaar:
– het werk kan geheel of gedeeltelijk geautomatiseerd worden
– de beloning voor dit noodzakelijk werk gaat omhoog.
Veel mensen zullen genoegen nemen met het basisinkomen.
Toelichting
Veel mensen zullen niet meer gaan werken als een basisinkomen hen in staat stelt deel te nemen aan de maatschappij: ze zullen genoegen nemen met het basisinkomen.
De marginale opbrengst van een uur werken zal zover afnemen dat veel mensen niet meer zullen willen werken.
Weerlegging
Net als nu zullen er altijd mensen zijn die meer willen. De tot nu toe uitgevoerde experimenten tonen ook aan dat het merendeel van de mensen juist actiever wordt door de zekerheid die en basisinkomen biedt.
Te verwachten valt dat een deel van het betaalde werk lager beloond zal worden na invoering van een basisinkomen, zeker als dat aantrekkelijk werk betreft.
Minder aantrekkelijk werk zal geautomatiseerd kunnen worden, of moet beter worden beloond.
Het wegvallen van inkomen door het werkloos raken zal met een basisinkomen een veel groter effect hebben dan nu
Toelichting
Het wegvallen van inkomen door het werkloos raken zal met een basisinkomen een veel groter effect hebben dan nu (en mensen passen hun levensstijl aan aan hun inkomen).
Weerlegging
Dit bezwaar gaat uit van een bepaalde manier van invoeren van basisinkomen, waarbij de beloning van betaalde arbeid netto ongeveer evenveel is als nu en bovenop het basisinkomen komt. Het is zeer onwaarschijnlijk dat dat zo zal lopen. Te verwachten is dat zowel de bruto-lonen (door marktwerking) als de belastingen (omdat de overheid een deel van de kosten van basisinkomen wil dekken) aangepast zullen worden, zodat het gevreesde bezwaar zich niet voor zal doen.
Als je mensen een basisinkomen geeft, schuif je ze terzijde
Toelichting
Als je mensen een basisinkomen geeft, dan schuif je ze terzijde. Je schrijft ze af voor de arbeidsmarkt. Dat is niet de goede manier om met mensen om te gaan.
Weerlegging
Dit bezwaar hoor je met name als het een basisinkomen voor bepaalde groepen betreft, bijvoorbeeld mensen van boven de 55 of de 60 jaar.
Met het bezwaar wordt miskend dat ook deze mensen kansen kunnen aangrijpen en dat de mogelijkheden daartoe veel groter zijn dan in de vigerende participatiewet.
Ook kleinere banen of een eigen bedrijfje als zelfstandigen zijn dan ineens aantrekkelijke opties om wat bij te verdienen.
Ook kan de krampachtigheid rond vrijwilligerswerk en mantelzorg verdwijnen.
Uitleg
Dit is een onderdeel van een (project om te komen tot een) overzicht van bezwaren en weerstanden tegen het basisinkomen en de invoering daarvan. Zie de hoofdpagina op de NPI-site.
Eerder verschenen op de VBI-site de volgende onderdelen:
- Bezwaren basisinkomen : Waarden en mensbeeld (5-3-2017)
- Bezwaren basisinkomen en weerlegging daarvan: Maatschappijvisie en ideologie (28-11-2017)
