Willem luisterde naar een podcast van Rudie en Freddie, journalisten van de Correspondent. Rudie (Rutger Brengman) van de boeken de Meeste Mensen Deugen en Gratis geld voor iedereen en Jesse Fredericks van het boek Zo hadden we het niet bedoeld.
Ik helemaal in de war. Ik ging er vanuit dat het gesprek in deze podcast zou gaan over alle ellende voorbeelden die mensen hebben moeten doorstaan in de toeslagenaffaire. Niet dus. Er worden vraagtekens gezet bij de vraag óf iedereen wel onschuldig was óf de Belastingdienst in een aantal gevallen wél gelijk had óf er toch mensen geweest zijn die bewust de boel belazerd hebben?
Het is een complex verhaal van ruim een uur, met vele, vele vraagtekens. Ik noem alleen de vraagtekens die zijn blijven hangen.
Het eerste wat ik heel vreemd vond is dat in eerste instantie de schade is begroot op 500 miljoen, nu is er al 5,2 miljard in de begroting terechtgekomen ter compensatie van slachtoffers. 10x zoveel?
In het begin dacht men dat het om 1.800 “gevallen” zou gaan, de teller staat nu op 50.000 meldingen van burgers die zeggen slachtoffer te zijn.
De gemiddelde terugvordering was per gezin € 10.000 men krijgt sowieso € 30.000 schade vergoeding met daar bovenop tussen de 2 en 10 duizend euro per kind, kwijtschelding alle overheidsschulden zoals belasting, studie, zorgverzekering enz.
“Slachtoffers” die in deze periode een eigen bedrijf hadden kunnen een max. schadevergoeding krijgen van 2 ton.
Omdat de schade afhandeling veel te traag verloopt, is onder druk van de politiek de versnelde procedure ingevoerd. Iedereen die maar het geringste bewijs kan overleggen slachtoffer te zijn komt in aanmerking voor schade vergoeding. 80% van de aanvragers komen niet door deze eerste versnelde procedure heen…….
Er zijn duidelijk voorbeelden van misbruik. Iemand die vervalste bankafschriften had gemaakt, iemand die Toeslag had aangevraagd voor een kind van 17 jaar, honderden oppas oma’s/opa’s hadden via beruchte kinderopvangbureaus toeslagen aangevraagd. De “buit” werd onderling verdeeld. Er zijn mensen die zich melden als gedupeerde Toeslagen die nooit toeslagen hebben ontvangen, maar proberen via deze weg kwijtschelding van belasting, DUO, private schulden te krijgen.
“De geldkraan staat toch open.” Ambtenaren die deze dossiers moeten behandelen worden in hun geweten aangetast. Ze weten dat het niet klopt en toch moeten ze van de politiek even € 30.000 overmaken. Het zou Willem zijn baan niet zijn.
Dit alles en dat wordt in deze podcast heel duidelijk gezegd; de toeslagen affaire heeft veel mensen de afgrond in gewerkt: schulden, huis moeten verkopen, baan kwijt, kinderen uit huis geplaatst, ziekte enz. Deze slachtoffers zijn met geld nooit te compenseren. Maar we moeten niet onze ogen en oren sluiten voor de andere kant van het verhaal. We gaan toch geen fraudeurs compenseren?
En dan lees/zie je het verhaal van Derya Selvi.
De tranen schieten in de ogen……ze geeft de strijd op! Een slimme, intelligente, welbespraakte, correcte, vrouw. Gewoon een leuk mens. Ze legt de strijdbijl neer, niet omdat de problemen opgelost zijn, maar omdat ze niet bestand is tegen de macht. De macht van de ambtenaar, de macht van de overheid, de macht van de systeemwereld, de macht van de doofpot cultuur, de macht van de langste adem. Dan heb ik heel veel respect dat zij het verhaal durft te vertellen; op TV, in de krant en zelfs tegen de Koning. De over, over grote meerderheid van slachtoffers durft zijn verhaal niet te vertellen. Niet alleen de slachtoffers van de Toeslagenaffaire, maar ook slachtoffers van het UWV, de Participatiewet enz. Uit angst voor de macht.
Hier haar verhaal. Willem is boos, verdrietig en gefrustreerd.
Even dichter bij huis. Toeslag Zorgverzekering. Zoon heeft op moment geen werk, dus geen inkomen. Op de 20e komt er € 100 zorgtoeslag binnen, op de 28e wordt de zorgpremie van € 138,50 afgeschreven van zijn bankrekening. Dus niet, want die € 100 is allang ergens anders aan besteed.
De zorgverzekering maar gebeld over de stand van zaken. Gelukkig ben ik gemachtigde anders krijg je door de privacy regels geen informatie. “uw zoon heeft een achterstand van 6 maanden en de totale schuld is ruim € 1.000 !”
Ik ben niet van gisteren en weet de gevolgen; de zorgverzekeraar draagt de incasso over aan het CJIB (centraal justitieel incasso bureau). Nou, daar moet je niet blij mee zijn. En een duurdere premie en hele magere polisvoorwaarden.
De vriendelijke meneer aan de andere kant van de lijn: “meneer, u wilt niet weten hoeveel jongeren het zelfde probleem hebben als uw zoon. Ik begrijp heus wel dat jongeren denken zorgpremie?……..het zal wel……ik moet voor iets betalen waar ik geen gebruik van maak.” Ik zei hem: “wat ik niet begrijp is waarom zorgtoeslag niet direct naar de zorgverzekeraars wordt overgemaakt?” Zijn reactie: “was maar waar meneer, dat zou zeker voor jongeren heel veel schuldopbouw verminderen. Maar wij als grote verzekeraar leggen dit al jaren op de bureaus, maar het ministerie wil er niet aan. Ik zei;” dat is de praktijk van de theorie. Vele pappies en mammies betalen voor hun jongvolwassen kinderen de premie wel. Maar ik en miljoenen met mij, kunnen dat financieel niet.” “Ik begrijp u volkomen meneer, maar helaas is het niet anders.”
De enige oplossing die ik vond was een dure Wehkamplening af te sluiten. 14% rente! Het is vaker gebeurt dat zoon voor de financiële afgrond stond, gevolg een zware depressie. Ik zal er alles aan doen om dat te voorkomen. Dan maar 14% rente.
Dit verhaal heeft de titel; De ellende van ons toeslagen systeem. En het trieste is………….het is zo makkelijk op te lossen. Toeslagen rechtstreeks naar waar het voor bedoeld is, zorgtoeslag naar de zorgverzekering, kinderopvangtoeslag naar de kinderopvang, huurtoeslag naar de woningbouw…………maar dan niet meer de verantwoording bij de individuele burger neerleggen.
En het basisinkomen? Luister de podcast maar eens van Rudie en Freddie………..het basisinkomen wordt genoemd als dé oplossing voor veel ellende.
Willem de Graaff, juni 2022
