De Amerikaanse schrijver en voorvechter van basisinkomen Scott Santens schreef een artikel vanuit een boeiende invalshoek: An Engineering Argument for Basic Income – Utilizing fault-tolerant design in critical life support systems.
Siemen Versloot verzorgde een bewerkte vertaling naar het Nederlands.
“Voor mijn ingenieurs studie, als iemand me vroeg wat 1+1 is, zou ik “2” hebben gezegd. Nu zou ik zeggen “Ik ben redelijk overtuigd dat het 2 is, maar laten we het 3 maken voor de zekerheid.”
Oorspronkelijk ging ik naar de ‘Colorado School of Mines’ om ingenieur te worden. Na twee jaar veranderde ik mijn studierichting naar psychologie, maar ik zal altijd blijven denken vanuit het perspectief van een ingenieur om dezelfde reden dat ik het wilde studeren: wat uitmaakt is realiteit en wat werkt en niet werkt. Ik houd van wiskunde en ik houd van wetenschap, maar ik houd vooral van hoe een ingenieur wiskunde en wetenschap pakt en ze toepast om echte dingen te maken en verbeteren. Een ingenieur zijn, dat betekent een realist zijn. Het is pragmatisch boven theoretisch. Het erkent dat de kaart niet het gebied is.
Er is één regel die alle ingenieurs kennen, en dat is de wet van Murphy: wat fout kan gaan, zal fout gaan. Met die kennis, moet falen onderdeel worden van het ontwerp. We willen niet dat dingen falen, maar we weten dat het gebeurd omdat ze dat altijd doen, dus wat moeten we hiertegen doen?
Het antwoord is fouttolerantie.
In het geval van het falen van een onderdeel, zou het systeem ontworpen moeten zijn om te blijven functioneren zoals normaal, of op verminderde capaciteit. En wanneer een systeem wel volledig faalt, zou het ontworpen moeten zijn om snel terug te keren naar 100 % operationele capaciteit. Fatale fouten moeten altijd ontweken worden, vooral in het geval van cruciale systemen, en zelfs nog meer als er levens op het spel staan.
Denk aan vliegtuigen. Als zelfs één component faalt, mag dat niet het vliegtuig neerhalen. Er zijn manieren om dat te voorkomen door overtolligheid in te bouwen zodat meerdere back-up systemen moeten falen voor het volledige systeem faalt. Er moet ook naar randgevallen gekeken worden zodat we van tevoren het hele spectrum van mogelijkheden overwegen, ongeacht hoe zeldzaam ze zijn.
Omdat we weten dat dingen gaan falen, zouden we ze moeten ontwerpen in zo’n manier dat wanneer ze falen, eerst levens beschermd worden als deze risico lopen. In liften zou het een slecht ontwerp zijn als ze naar beneden vallen als de stroom uitvalt. In plaats daarvan gebruiken ze een faalveilig ontwerp waar stroom de remmen loslaat en gebrek aan stroom de remmen activeert. Zo vallen ze in een veilige staat, ofwel ‘faalveilig’.
OK, dus wat heeft dit te maken met basisinkomen vraag je je misschien af?
Het is simpel. We weten dat ons primaire inkomensverdeling systeem faalt. Het faalt de hele tijd. Het heet ook wel je baan verliezen. We hebben een “vangnet” ontworpen om mensen op te vangen als het faalt, maar dat systeem is heel slecht ontworpen en faalt de hele tijd. Hierdoor kunnen en zijn mensen dood gegaan.
We hebben een levensonderhoud systeem ontworpen zonder fouttolerantie, en we hebben dit gedaan omdat geen ingenieurs bij het ontwerpen van het systeem zijn betrokken. Politici hebben het gedaan. Bijzondere belangen hebben dat gedaan. En het is gebouwd op een antieke baan-gecentreerde moraliteit in plaats van een hedendaagse levens-gecentreerde realiteit.
Realisme eist dat we erkennen dat mensen geld nodig hebben om te leven.
Het is cruciaal voor de samenleving om mensen geld te laten besteden aan wat ze nodig hebben om te kunnen leven. Dus om er zeker van te zijn dat ze het hebben, lever het dan ook onvoorwaardelijk aan iedereen.
Dit is hoe onvoorwaardelijk basisinkomen (OBI) fouttolerantie aan het levensonderhoudssysteem dat we de economie noemen, zou kunnen werken:
Allereerst, iedereen start met het geld dat ze nodig hebben om te leven. We zouden geen levensonderhoud systeem op een ruimtestation creëren waar men om zuurstof te krijgen, men er eerst voor moet werken om het te ontvangen. Levensonderhoud is levensonderhoud. Dode mensen kunnen niet werken. Dus zorg dat mensen zuurstof krijgen om te blijven leven. Levende mensen doen veel meer werk dan dode mensen.
Vervolgens, iedereen die werkt voor extra geld gebruikt fouttolerantie. Ze hebben twee inkomstenstromen. Als ze meerdere banen nemen of passief inkomen ontvangen, dan worden het meerdere inkomstenstromen. In plaats van een enkele motor op een vliegtuig, hebben ze er meerdere om ze in de lucht te houden. Als één motor uitvalt, hebben de andere nog, en door OBI zouden ze er nooit geen enkele hebben.
Omdat OBI zou betekenen dat inkomsten nooit op nul zullen vallen, zal ieder die zijn baan verliest vallen naar het niveau van OBI in plaats van de extreme armoede van helemaal niks hebben. We kunnen dit zien als wat ingenieurs “sierlijk falen” noemen.
Sierlijk falen betekent dat een mislukking niet eindigt in een catastrofale fout (zoals ziekte of dood), maar in plaats daarvan faalt op een manier die mensen en eigendommen beschermt tegenletsel of schade.
Met OBI zullen mensen die hun banen verliezen, vallen tot een plek boven de armoedegrens. Dat betekent dat falen nooit resulteert in armoede. Dit bouwt veerkracht in het systeem. Mensen die nog steeds iets hebben in plaats van niets, zijn meer in staat om er weer bovenop te komen en nieuwe banen te vinden. Ze zijn ook meer waarschijnlijk om risico’s te nemen, verzekerd door de kennis dat falen niet resulteert in dood gaan.
Er is een overtuiging dat er nu ook al een vangnet is, dat allen die hun baan verliezen beschermt. Deze overtuiging is een mythe. Het helpt sommige mensen, maar voor de pandemie raakte leefde 13 miljoen mensen in Amerika al in armoede, volledig afgekapt van overheidssteun. Amerikaans beleid bereikt vaak niet eens de helft van de doelgroep. Invalidenhulp bereikt 1 van de 5 Amerikanen met een handicap, en de gemiddelde wachttijd om te kwalificeren is twee jaar. Huisvesting ondersteuning bereikt 1 uit iedere 4 Amerikanen die kwalificeren. Werkeloosheid verzekering bereikt 1 van de 4 werkelozen.
Zie je het patroon? De meeste van onze vangnet voorzieningen neigen 3 van de 4 mensen die ze nodig hebben buiten te sluiten. Door de universaliteit van OBI zouden 0 van de 4 mensen buitengesloten worden van ondersteuning, omdat ze het al hebben, en vele zouden geen verdere ondersteuning nodig hebben naast OBI, omdat het van alles voorziet dat vele bestaande ondersteuning kan bieden.
Dit brengt me naar een ander ingenieurs element van systeemontwerp: bang-bang versus proportionele controle. Bang-Bang ontwerp is zoals bijvoorbeeld een thermostaat typisch werkt. Ze zet de temperatuur op wat je wilt, en wanneer de omgeving te ver boven of onder de instructie staat, bang, de air conditioning of de verwarming slaat aan om de kamer terug naar de gewenste temperatuur te brengen, en dan, bang, gaat het weer uit.
Proportionele controle betekent dat hoe verder een systeem van de gewenste stand raakt, hoe meer kracht wordt toegepast om het terug te brengen. Het wacht niet tot een bepaalde waarde wordt bereikt, maar past op alle waardes aan.
Op dit moment gebruikt ons vangnet een bang-bang ontwerp. Als je je baan verliest, bang, het vangnet gaat aan, als je aan de juiste voorwaarden voldoet. Je kan dan nog steeds naar je dood vallen door de gaten in het net. Als je hulp regelt, is het tijdelijk en dan, bang, geen hulp meer, of als je niet aan de voorwaarden voldoet, bang, geen hulp meer.
Maar het OBI werkt als een proportionele kracht. Iedereen ontvangt OBI, maar iedereen betaalt er ook aan mee in verschillende graden, afhankelijk van inkomen en/of consumptie. Dus als jouw inkomen ergens door daalt, en hoeveel dan ook, dan betaal je minder belasting voor je OBI, waardoor de toename van jouw besteedbaar inkomen groter wordt. In goede tijden, als mensen werk hebben, kan je $1.000/mnd in belasting betalen om $1.000/mnd te krijgen van OBI, een $ 0/mnd toename op jouw inkomsten door meer dan 5 nullen te verdienen. Als er in uren wordt gesneden, zou je $500/mnd in belasting betalen om $1.000/mnd in OBI te ontvangen, een toename in inkomsten van $500/mnd. Als je jouw inkomen volledig verliest, betaal je $0 in belasting om $1000/mnd te krijgen van OBI, een toename van $1.000/mnd.
Zo reageert OBI proportioneel op een daling in inkomsten, en geeft het meer stabiliteit voor inkomsten dan een bang-bang ontwerp zal kunnen geven. De meeste biologische systemen maken gebruik van proportionele controle, omdat evolutie ontdekt heeft dat dit het beste werkt voor levensvoorzieningen.
Dit is het ingenieurs argument voor OBI: We zijn allen levende ademende mensen, en we hebben allemaal geld nodig om het eten en huisvesting aan te schaffen om in leven te blijven. De beste manier om ervoor te zorgen dat we allemaal blijven leven, is om te zorgen dat we een basis hoeveelheid geld hebben, en de beste manier om voor die basis hoeveelheid geld te zorgen is door het iedereen altijd te geven, zodat het er altijd is onder welke omstandigheden dan ook.’
Ieder argument tegen, klopt niet vanuit een ingenieurs perspectief.
Falen is onvermijdelijk. Er zullen fouten gemaakt worden. Er zal altijd banenverlies zijn. Er zullen altijd gaten zijn in een vangnet. Er zullen altijd ongelukken gebeuren. Er zullen altijd pandemieën zijn.
Daarom zouden we altijd basisinkomen moeten hebben, zodat er in het geval van die omstandigheden, we niet meteen overlijden, en sneller weer op beide benen komen te staan.
Onvoorwaardelijk basisinkomen is hoe men veerkracht in onze sociale en economische systemen kan ontwerpen.
Scott Santens, oktober 2020
vertaald en bewerkt door Siemen Versloot, februari 2021
Oorspronkelijke tekst van Scott Santens:
An Engineering Argument for Basic Income
Utilizing fault-tolerant design in critical life support systems
