De resultaten van de tweejarige Finse proef met basisinkomen zijn bekend. 2.000 mensen die langdurig werkloos zijn werden vergeleken met de 173.000 werklozen. De effecten waren net als in de andere recente experimenten ( Canada, de proeven met de regelarme bijstand in Nederland) duidelijk positief voor welzijn, maar in Finland ook voor de de hoeveelheid betaald werk!
Finnen met een basisinkomen hadden meer zelfvertrouwen, meer vertrouwen in de toekomst en ook meer vertrouwen in de overheid. Let op. Het bedrag dat ze ontvingen was precies even hoog! Ze hadden minder last van depressie, betere gezondheid en minder last van stress. Ook behaalden ze op kennis niveau betere resultaten. Het financiële welzijn was beter en ze ervoeren minder bureaucratie.
De hoeveelheid betaald werk nam toe met 6 dagen over een heel jaar. Gemiddeld worden er 73 dagen per jaar gewerkt. Derhalve een toename van circa 8 %. Dat is significant. En opvallend, want de resultaten van het 1e jaar was 1% meer werk. Dat was toen net niet significant. Kortom meer geluk en een meer aan het werk. Wie kan daar nu tegen zijn?
Twee opvallende details:
- Mensen uit gezinnen met kinderen vonden meer dan gemiddeld betaald werk!
De rekenmodellen van het Nederlandse Centraal Plan Bureau voorspellen enkele procenten minder participatie in betaald werk van deze groep! - Mensen die geen Fins, Zweeds of Sami spreken (zeg maar de buitenlanders) vonden ook meer dan gemiddeld betaald werk. De veel geuite politieke verdachtmaking dat buitenlanders lui zijn, wordt hiermee ontkracht.
Op dit moment is de Finse minister-president Sanna Marin niet van plan een basisinkomen in strikte zin in te voeren. Haar vijf partijen coalitie kijkt wel naar een systeem van negetieve inkomsten belasting (NIB), waarbij mensen met een laag inkomen geen belasting aan de overheid betalen, maar juist een bedrag ontvangen.
De uitkomsten van het Finse experiment leren ons dat de tijd van experimenteren voorbij is. Nu is het tijd dat de politiek concrete stappen gaat zetten om basisinkomen in te voeren. Er zijn geen excuses meer om dat niet te doen.
Alexander de Roo, mei 2020
Zie ook de publicatie van het Finse KELA: Results of the basic income experiment: low employment effects, better livelihoods and mental health.
Meer over de verder Finse plannen: 5 questions about Finland’s welfare reform: “It’s like slicing up an elephant kilo-by-kilo”.
Philippe van Parijs: Basic income: Finland’s final verdict
Bericht in het FD: Basisinkomen zet Finse werklozen aan tot vijf dagen méér werk.
Eerder overzicht over het Finse experiment op deze website: Finland, een lopend experiment met veel gedoe.
