Gaan we over 150 jaar ook excuus aanbieden voor de Participatie- en Toeslagenwet?

Hoewel je op moet passen de misstanden in de slavernij te vergelijken met de ellende die de participatiewet en de toslagen veroorzaken, ziet Willem parallellen.
Sommige passages uit de toespraak van Rutte kunnen zo ingezet worden bij een evaluatie van de participatiewet.
Voeren we nu basisinkomen in of moeten we 150 jaar wachten op excuses?

Misschien een beetje harde titel. Het is een verhaal geschreven vanuit mijn leefwereld. Noem het anders denken.  Zoals vaker geschreven, Willem schrijft van zich af, mijn uit-laat-klep, anders blijft het in mijn hoofd hangen.

De aanleiding van dit verhaal was het excuus van de overheid voor het slavernij verleden, in een indrukwekkende toespraak op 19 december 2022 door premier Rutte. Ja, indrukwekkend, de juiste woorden, de juiste toonnatie, de juiste beeldvorming, de juiste plek, de juiste boodschap…….”we zetten een komma, geen punt.”
Even voor de duidelijkheid: Ik bied geen excuus aan, u de lezer ook niet, de regering/de Staat uit naam van haar voorgangers. Dat is heel wat anders dan persoonlijke excuses. De harde zin “Wir haben es nicht gewüßt” is hier helaas wel van toepassing. Zoals velen hebben wij in ons onderwijs nooit het échte verhaal van de slavernij gehoord. Ja, de Gouden Eeuw……… Maar hoe men toen aan al die rijkdom is gekomen, begint langzaam duidelijk te worden.

Een aantal citaten uit deze historische toespraak:

  • Vandaag bied ik namens de Nederlandse regering excuses aan voor het handelen van de Nederlandse staat in het verleden: postuum aan alle tot slaafgemaakten die wereldwijd onder dat handelen hebben geleden, aan hun dochters en zonen, en aan al hun nazaten tot in het hier en nu.
  • Lange tijd dacht ik dus eigenlijk: het slavernijverleden is geschiedenis die achter ons ligt. Maar ik had het mis. Want eeuwen van onderdrukking en uitbuiting werken door in het hier en nu. In racistische stereotypen. In discriminerende patronen van uitsluiting. In sociale ongelijkheid.
  • Het menselijk leed dat er achter schuilgaat, is nog veel onvoorstelbaarder.
    Talloos zijn de overgeleverde verhalen en getuigenissen die bewijzen hoe er in het slavernijsysteem geen maat stond op wreedheid en willekeur.
    En dus geen maat op onrecht en pure angst,
  • Zakelijk, systematisch, in een droge opsomming, die juist daardoor zo confronterend is, omdat het de absurditeit onderstreept van een systeem waarin de ene mens de andere mens tot handelswaar maakte.
  • Eeuwenlang hebben de Nederlandse staat en zijn vertegenwoordigers slavernij mogelijk gemaakt, gestimuleerd, in stand gehouden en ervan geprofiteerd.
  • Het slavernij verleden is een misdaad tegen de menselijkheid.
  • De drie kernwoorden zijn: erkenning, excuses, herstel.

Voor de hele toespraak klik hier.

Zoals de lezer ziet heb ik een aantal woorden vet gedrukt. Bewust. Deze woorden zouden ook voor kunnen komen in de “evaluatie” Participatiewet. Lees het eerder geplaatste verhaal nog eens: Moderne slavernij!
Natuurlijk is anno 2022, het vergelijk met 200/300 jaar geleden niet te maken. Maar volgens mij zijn er tóch overeenkomsten.
Geld, macht, misbruik, ego, rijk worden over de rug van de armen, angst, de kloof tussen arm en rijker enz. We hebben op sommige punten weinig geleerd van het verleden.

De volgende avond kijk ik naar een uitzending van ARGOS TV, met de titel: Een glazenbol voor fraude. Uw haren gaan recht overeind staan….., hoop ik. De overheid, de sociale recherche, de Belastingdienst, de gemeenten……….als moderne slavendrijvers? Na zo’n “huisbezoekje” kom je in een juridische slangenkuil.  Lees mijn verhaal nog maar een keer over vermoeden van fraude. Daarvoor ben je al ontdaan van je vertrouwen in de “helpende” overheid.

Een stukje geschiedenis: op 1 juli 1863 is de slavernij afgeschaft. Dat klink mooi. Maar de vrijgemaakte slaven werden alsnog verplicht 10 jaar te blijven werken voor hun “baas” én de slaafeigenaren kregen van de overheid 300 gulden per slaaf ter compensatie. Je gelooft het niet….. Dus de schatrijke uitbuiters werden gecompenseerd voor hun verlies. Een slaven-eigenaar met 200 slaven op zijn (illegaal verkregen) plantage kreeg 60 duizend gulden. Nu betekent dat ongeveer 6 miljoen in euro’s. Ook toen werden rijken alleen maar rijker.

Geschiedenis kan je niet veranderen. Maar stel nu dat toen de slaven van de overheid 300 gulden hadden gekregen voor al het gedane leed. Zie het als eerste basisinkomen. Dan had de geschiedenis er heel anders uit gezien. Minder discriminatie, minder arm en rijker, minder “onderkant” maatschappij, meer gelijk spel. Maar toen en nu zijn er “systeemwerelden” die (in eigen belang) verandering tegenhouden. Ook toen was er hevig verzet tot systeemverandering, ook toen was er een ambtelijke overheid die regelmatig de wet omzeilde, ook toen waren er financiële instellingen die we nu de Zuid-as noemen, ook toen draaide het om macht en geld, ook toen werd er misbruik gemaakt van de onderkant van de maatschappij.

Wie zijn geschiedenis niet kent, kan niet in de toekomst kijken. En nu maar hopen dat we van deze zwarte bladzijde uit onze geschiedenis iets geleerd hebben. Helaas zie ik nog steeds erg veel overeenkomsten. De wereldgeschiedenis kunnen we alleen veranderen door een basisinkomen in te voeren. Hopende dat dat geen 150 jaar gaat duren.

Willem de Graaff, januari 2023