Op weg naar een betaalbaar basisinkomen

Het betaalbare basisinkomen als wondermiddel. De problemen op de arbeidsmarket en de ZZPrs kunnen volgens Hans de Jongh opgelost worden met een basisinkomen. Dat is haalbaar, betaalbaar en noodzakelijk.

Hans de Jongh schreef een boek over zijn werk, vooral in de automobielenbranche, en over zijn ervaringen en zoektochten in het leven. Zoektochten naar spiritualiteit en macht. Hij concludeert dat basisinkomen een oplossing biedt voor veel problemen en combineert dat met een bredere visie hoe onze maatschappij zou moeten veranderen.

Volgens Hans de Jongh is de belangrijkste reden dat een basisinkomen ingevoerd moet worden dat er steeds minder banen zijn door technische innovatie, automatisering en robotisering.
Daarnaast geeft een basisinkomen ons en onze planeet rust en ruimte om onder de huidige groeidwang uit te komen.
Bovendien zorgt het voor een betere verdeling van de welvaart.
De bureaucratie zal sterk afnemen, voedselbanken kunnen verdwijnen, fraude met uitkeringen is niet meer aan de orde. Hij somt in totaal dertig voordelen op.

Hij stelt voor volwassenen een basisinkomen van € 1.250 netto per maand voor, plus een zorgpas waarvan hij de waarde op € 350 stelt.
Origineel (maar ongetwijfeld ook omstreden) is zijn suggestie om voor iedereen vanaf de 18^e verjaardag een maatschappelijke dienstplicht van twee jaar in te stellen. Idem voor migranten vanaf het vijfde jaar dat ze in Nederland verblijven. Je moet dus eigenlijk eerst twee jaar iets doen om een basisinkomen te krijgen dat daarna onvoorwaardelijk is!
Met deze suggestie vallen voor deze jongeren en nieuwkomers de kosten van het basisinkomen samen met uitgaven die anders toch nodig waren. Het financieringsprobleem waar veel rekenaars mee worstelen wordt hiermee een stuk kleiner.

De auteur is ook een voorstander van volledige flexibilisering van de betaalde arbeid. Met een basisinkomen als bodem kan iedereen als een soort ZZPer aan de slag en zijn werkzaamheden factureren. Hij pleit voor een denktank over basisinkomen en volledige flexibilisering van de arbeid. (Het idee om het werknemerschap af te schaffen tegelijk met de invoering van basisinkomen, is eerder ook al bepleit door Peter van Hoesel in Partij voor Eenvoud en in Schaf het werknemerschap maar af.)

Na deze drastische voorstellen die het overdenken meer dan waard zijn, stelt Hans de Jongh dat er nog meer nodig is om ons land op orde te krijgen te houden. Terecht dat hij die zaken ook aan de orde stelt, basisinkomen verkleint veel problemen maar lang niet alle.

Onderwerpen die hij aan de orde stelt zijn bijvoorbeeld:

• Nationalisering van de gezondheidszorg
• Krimp van het aantal pensioenfondsen
• Krimp van de gesubsidieerde omroep
• Staatkundige veranderingen, bijvoorbeeld vervanging van de 1^e Kamer door een burgemeestersparlement
• Krimp van de wereldbevolking (o.a door gratis spiraaltjes of prikpillen uit te delen
• Opvangcentra voor migranten in Oost-Europa
• Krimp van de bio-industrie
• Participatiesamenleving, beginnen in de buurt
• Krimp van de EU

Niet alles wat de auteur in deze punten voorstelt heeft mijn instemming. Van sommige punten (zoals de nationalisering van de zorg) vraag ik me af de voordelen niet worden overschat en de nadelen onderschat. Maar het zijn duidelijk onderwerpen die van belang zijn en in Nederland aan de orde moeten komen.

Als bijdrage in de discussie over het basisinkomen vind ik in het boek van Hans de Jongh vooral van belang dat hij een basisinkomen (inclusief gratis zorgpas) voorstelt met een toereikende hoogte, een korte periode verplichte maatschappelijke dienstverlening en betaalde arbeid op basis van uurtje-factuurtje. Daarmee is iedereen eigen baas en maakt zelf uit hoe men zijn leven in wil richten.

Reyer Brons, 11-7-2017

Hans de Jongh, Op weg naar een betaalbaar basisinkomen
Eindsteinbooks.nl, Den Haag 2017,  € 15, 221 blz.
http://www.einsteinbooks.nl/product/basisinkomen/