Politiek en basisinkomen

Partijen met zetels in het parlement, met aandacht voor basisinkomen

Politieke Partij Democraten 66

D66  zit op de lijn dat  zoveel mogelijk mensen werken en meedoen en dus een sociale zekerheid die activeert. Wel enige ruimte voor gemeenten om te experimenteren met stimulerende bijstandsregelingen.
Maar in november 2019 zijn door het congres drie voor het basisinkomen relevante moties aangenomen. Op basis daarvan heeft D66 gevraagd Basisinkomen 2.0. door het CPB te laten doorrekenen. De doorrekening is meegenomen in het medio juni gepresenteerde CPB/SCP- rapport Kansrijk armoedbeleid.
Eind juni heeft D66 een voorstel gelanceerd om de huidige toeslagen te vervangen door een verzilverbare heffingskorting.

Binnen de partij wordt verder gewerkt aan positieve meningsvorming binnen het project Deel de Welvaart met een eigen website.
Projectleider Emiel Althuis sprak (samen met vertegenwoordigers van andere partijen) op de Teach In op 15-2-2020.

Berichten op onze website over D66 en basisinkomen:

• D66 pleit voor bescheiden Negatieve Inkomstenbelasting ter vervanging van de toeslagen, juni 2020
• Emiel Althuis over het basisinkomen, januari 2020
• D66 zet stap richting basisinkomen, november 2019
• D66 voor experimenten met – en onderzoek naar basisinkomen!, oktober 2016
• D66 wil onderzoek naar de effecten van een basisinkomen, november 2014

Forum voor Democratie

Het FvD is (tot nu toe) zeker geen voorstander van basisinkomen.

Maar er is wel aandacht voor een huishoudafhankleijke variant van basisinkomen.
Wouter Keller publiceerde in 2019 een artikel in Elsevier weekblad over negatieve inkomstenbelasting, de standaard toelage en de vlaktaks. Naar aanleiding van dit artikel heeft  Forum voor Democratie dit model  laten doorrekenen  door het CPB.
De resultaten  werden op de Teach In op 15-2-2020 gepresenteerd door Wouter Keller.
Het Renaissanceinstituut van het FvD presenteert de uitkomsten als onderzoek Hoe ons belastingstelsel te vereenvoudigen?
Inmiddels heeeft de VP  een Analyse en vergelijking CPB OBI-doorrekeningen Vrijzinnige Partij en Forum voor Democratie (PDF) gepubliceerd.

Berichten op onze website over dit onderwerp:

• Standaardtoelagen en vlaktaks, een goede stap naar basisinkomen?, september 2019.

GroenLinks

GroenLinks is voorstander van meer vertrouwen in regelingen zoals de bijstand, en vindt dat de overheid moet helpen om mensen zo snel mogelijk aan werk te helpen.
Het onderwerp basisinkomen is stevig in discusie binnen GroenLinks. Zie hier een discussie aangezwengeld door een tegenstander en een betoog van een voorstander.

Er is ook een oficiële werkgroep Denktank Basisinkomen, die o.a. drie aan basisinkomen gerelateerde moties heeft voorbereid die zijn aangenomen op een digitaal congres op 13 juni, waaronder een motie om CPB en SCP te laten rekenen aan basisinkomen.
Vanuit  deze werkgroep sprak Brigitta Scheepsma (samen met vertegenwoordigers van andere partijen) op de Teach In op 15-2-2020.
Opmerkelijk is  een breed verspreide mail van Jesse Klaver van 25-5-2020  met de vraag ‘Is het tijd voor een basisinkomen?’ Met daarbij de oproep om aan te geven wat ieders gedachten daarbij zijn.

Berichten op onze website over Groenlinks en basisinkomen:

• Politiek op weg naar Basisinkomen – GroenLinks neemt aftrap, juni 2020
• Basisinkomen is baanbrekend!, januari 2020
• Achterban GroenLinks meer voor basisinkomen dan partijleiding, december 2016

Partij van de Arbeid

In de PvdA is een discussie gaan of basiszekerheid vooral geregeld moet worden via basisinkomen los van betaalde arbeid (basisinkomen) of juist vooral via betaalde arbeid door de creatie van basisbanen, burgerbanen garantiebanen e.d.
Op de website staat als standpunt  over dit thema niet meer dan dat er 100.000 publieke banen bij moeten komen.
Op het PvdA-congres van 2018 werd een motie  aangenomen met de titel: ‘Red de PvdA, kies voor Basisinkomen’.
Om gevolg aan de spanning tusen deze opvatingen is binnen de PvdA een Netwerkgroep Basiszekerheid van start gegaan, met een eigen website.

Bert Veenstra, de voorzitter van deze groep sprak (samen met vertegenwoordigers van andere partijen) op de Teach In op 15-2-2020.

Berichten op deze website over de PvdA en Basisinkomen:

• Basisbaan of slavernij – Waarom de PvdA onmogelijk het idee van een basisbaan kan omarmen, mei 2020
• Basisinkomen als basiszekerheid – Het sociale antwoord op een nieuwe economische realiteit, april 2020
• Basiszekerheid – Basisbaan – Basisinkomen – Negatieve inkomstenbelasting – Basiszekerheidsinkomen, februari 2020
• Over het basisinkomen en de PvdA, juni 2019
• PvdA leden stemmen voor het basisinkomen, juni 2018
• Oude tijden komen terug: PvdA denkt na over Basisinkomen, juli 2016

Partij voor de Dieren

De Partij voor de Dieren heeft als standpunt  dat er een onderzoek komt naar de mogelijkheden voor het (gefaseerd) invoeren van een basisinkomen voor iedere Nederlandse burger. Zij willen dat pilots op dit gebied gestimuleerd worden.
Ze zien basisinkomen bovendien als een middel om meer macht neer te leggen bij de burger.

Sinds de vorige verkiezingen ontstonden binen de PvdD conflicten over de prioriteit van dit soort punten versus het belang van de dieren. Deze discussie lijkt nog niet afgerond.
De leden zijn in meerderheid voor.

De jongerenorganisatie Pink! is  met het onderwerp bezig (zie onderaan deze pagina over economie).

Volkspartij voor Vrijheid en Democratie

De VVD is (tot nu toe) zeker geen voorstander van basisinkomen.

Maar binnen de partij gaan ook andere stemmen op, o.a. omdat basisinkomen een flinke vermindering van de regelgeving en de bureaucratie kan betekenen.
In november 2019 zat op het VVD-congres een essay van Roelof Salomons  bij de stukken over belastinghervorming, met als  suggestie die zowel sociaal rechtvaardig is als financieel solide: het universeel ­basisinkomen. Het is een oplossing waar traditioneel links en rechts elkaar kunnen vinden, want het brengt de prikkel om te werken terug.
Als exponent van die andere stemmen sprak Robin Fransman (samen met vertegenwoordigers van andere partijen) op de Teach In op 15-2-2020.

Berichten op onze website over liberalisme, VVD en basisinkomen:

• Een liberaal pleidooi voor een garantiestelsel als basis voor economie en burger, april 2018
• Verslag Bijeenkomst rekenaars basisinkomen op 11 september 2016 met o.a.  Robin Fransman
• Fiscaal gefinancierd Basisinkomen, Robin Fransman, september 2015
• Topkader VVD dacht in 1994 na over basisinkomen, januari 2015

Partijen zonder zetels in het parlement, met aandacht voor basisinkomen

Vrijzinnige Partij

Centraal punt van de Vrijzinnige partij is een basisinkomen onder de naam vrijheidsdividend:
Een vrijheidsdividend is een vast (maand-)inkomen, dat de overheid aan iedere burger verstrekt of garandeert zonder daar voorwaarden bij te stellen. Het is als een dividenduitkering van de samenleving aan mensen. Met het vrijheidsdividend krijg je de vrijheid zelf de eigen talenten, ervaring en kennis in te zetten. Wie een hoger inkomen verkrijgt, wordt gestimuleerd omdat andere bronnen zoals inkomsten uit arbeid niet leiden tot korting op het vrijheidsdividend.
Lees verder op hun pagina daarover.

De Vrijzinnige Partij heeft tot 2017 in de Tweede Kamer  voorstellen voor bassinkomen ingediend en laten doorrekenen door het CPB . Zie daarvoor de VP Bundel Basisinkomen.
Inmiddels hebben ze ook een Analyse en vergelijking CPB OBI-doorrekeningen Vrijzinnige Partij en Forum voor Democratie (PDF) gepunbiceerd.

Berichten op deze website over de VP en basisisinkomen:

• Kabinet vindt basisinkomen niet passen bij verhoging werkgelegenheid (juni 2016)
• Den Haag start met discussie basisinkomen (september 2016)
• Initiatiefnota Klein: sociale zekerheid met onvoorwaardelijk basisinkomen (januari 2016)