Koud is het nieuwe jaar begonnen of het eerste nieuwe boek over basisinkomen is al uit. Jan Soons schreef UIT HET NEOLIBERALE MOERAS, naar een economie die dienstbaar is aan mens. 
Jan Soons is geïnspireerd door de Franse econoom Piketty, die de toenemende vermogensongelijkheid aan de kaak stelt.
Als we dat nu eens aanpakken. Net als professor Bas Jacobs stelt Jan een heffing voor van 35 % op alle vormen van vermogens- en kapitaalinkomsten. Dat zou de overheid jaarlijks € 152 miljard opleveren. Nu is dat een povere € 40 miljard. Kortom € 112 miljard meer per jaar. Daarnaast stelt de schrijver voor om de inkomstenbelasting op 50 % voor iedereen te zetten.
De gemiddelde belastingdruk op arbeid bedraagt nu 40 % ( en wordt dus met 10% verhoogd). De gemiddelde belastingdruk op de factor kapitaal bedraagt nu 9% ( en dat wordt verhoogd met 26 %).
Deze twee verhogingen zijn – mijne inziens – ruim voldoende voor een basisinkomen van € 1.500 per volwassene. Jan stelt voor om deze € 1.500 te splitsen in € 1.000 leefgeld en € 500 woonlasten. Een alleenstaande ontvangt dan € 1.500 per maand en een stel € 2.500 per maand. Kinderbijslag gaat naar € 250.
Vindt je dat te ruim?
Jan Soons rekent voor wat een bijstandsgezin van twee personen en twee kinderen van 8 en 11 jaar met een huur van € 752 nu ontvangt. Dat is met alle toeslagen meegerekend € 2.482. In het nieuwe regime wordt dat € 3.000. Netto € 500 meer. Dat is nodig om armoede voltooid verleden tijd te maken.
Uiteraard ziet Jan ook wel in dat dit nieuwe systeem niet van vandaag op morgen ingevoerd zal worden. Daarom stelt hij als tussenstap een Negatieve Inkomsten Belasting voorin combinatie met een vlaktaks en gelijktijdige afschaffing van alle toeslagen, uitkeringen, aftrekposten en heffingskortingen. Ook professor Wouter Keller en politieke partijen als D66 en CU willen deze weg bewandelen.
Politiek heeft Jan zijn hoop gevestigd op de Verenigde Staten. Dit land heeft de afgelopen zestig jaar het meeste nagedacht over een universeel en onvoorwaardelijk basisinkomen.
Persoonlijk denk ik dat een nieuwe democratie als Zuid Korea dichterbij is. Daar gaat de bevolking op 9 maart naar de stembus om een nieuwe president , tevens regeringsleider, te kiezen. De kandidaat van de regeringspartij Lee Jae-myung ligt voor in de peilingen. Hij belooft invoering van een – bescheiden – basisinkomen voor alle Koreanen.
Deze man is serieus. Eerder was hij gouverneur van de provincie rond de miljoenen hoofdstad Seoul. Daar heeft in ingevoerd dat alle 24 jarigen 1 jaar lang een basisinkomen krijgen. Hij moest zelfs 11 dagen in hongerstaking om toestemming te krijgen van de regering.
Ik beveel dit lezenswaardige boek van Jan Soons (1951, Heerlen) van harte aan.
Zie ook het resumé van zijn boek:
Alexander de Roo, januari 2022
- Uit het neoliberale moeras met eerlijker belasting van vermogens en een welvaartsdividend (deel 1)
- Uit het neoliberale moeras: de voordelen van een welvaartsdividend (deel2)
Jan Soons schreef eerder het boek
BASISINKOMEN van utopie naar realiteit – pleidooi voor een bestaansgarantie voor iedereen
UIT HET NEOLIBERALE MOERAS, naar een economie die dienstbaar is aan mens non-fictie
Elikser
januari 2022
Paperback
130
https://www.elikser.nl/uit-het-neoloberale-moeras.htm
978-94-6365-412-8
€ 16
Alexander de Roo
De eenzijdige focus op economische groei en werkgelegenheid in de laatste vier decennia heeft meer kwaad dan goed gedaan. De bestaanszekerheid van miljoenen werkenden staat inmiddels op de tocht. Zo’n één miljoen mensen in ons land leven onder de armoedegrens en vele miljoenen burgers hebben de een of andere toeslag of uitkering voor hun levensonderhoud nodig. In schril contrast daarmee staat de forse toename van het aantal miljonairs en miljardairs.
De auteur bespreekt de diepere oorzaken van de scheefgroei en gaat op zoek naar een structurele oplossing. Hij ziet deze in een welvaartsdividend als buffer voor alle volwassenen, waardoor niemand meer in het moeras kan wegzakken. Zo’n welvaartsdividend kan gefinancierd worden door een rechtvaardiger en op draagkracht gebaseerde belastingheffing op alle bronnen van inkomsten in te voeren.
Met een welvaartsdividend zou elke Nederlander voldoende bestaanszekerheid hebben. Daarmee zouden we tegelijkertijd ook alle sociale voorzieningen, heffingskortingen en aftrekposten kunnen afschaffen. Het risico op een vergelijkbare kwestie als de toeslagenaffaire, discussies over de hypotheekrenteaftrek e.d. behoren daarmee tot het verleden.
Volgens de auteur zou de overheid als herverdeler van vermogen en inkomen met het welvaartsdividend de randvoorwaarde voor een sociaalliberale, inclusieve en rechtvaardiger samenleving realiseren. En tegelijkertijd meer ruimte creëren voor talentontwikkeling, ondernemerschap en existentiële vrijheid voor iedereen.
