Ik ben groot fan van de serie Downton Abbey.
Voor diegene die deze serie nog nooit gezien hebben (hoe is het mogelijk!?) een korte omschrijving. Iedere aflevering heeft rond het miljoen gekost, dus dan krijg je wel waar voor je geld.
Ik heb de serie nu 3x gezien en heb alle afleveringen op dvd, misschien voor later in het bejaardenhuis.
Downton Abbey
Downton Abbey is een Britse televisieserie geproduceerd door het Britse mediabedrijf Carnival Films voor het ITV-netwerk. De serie, een kostuumdrama, behandelt standsverschillen in de periode 1912-1925 in een groot Engels landhuis, en werd bedacht en voornamelijk geschreven door acteur en schrijver Julian Fellowes.
Wat ik met mijn simpele manier van denken niet kan bevatten is de onvoorstelbare rijkdom van de adel en de armoede van het personeel. Alhoewel het is niet écht armoede, de bedienden hebben te eten en een dak boven het hoofd. Ze moeten zich helemaal de kolere werken om de familie te voorzien van hun extreme manier van leven. Drie keer per dag omkleden, iedere avond een vijfgangen diner, het ontvangen van hoge gasten, jachtpartijen, de hooggeplaatste dames en heren helpen met aan- en uitkleden.
De afstand tussen het volk en de hoge dames/heren was enorm. En dan praten we over slechts honderd jaar geleden. 1912-1925. Anno 2021 buigen we zelfs niet meer voor de Koning en Koningin.
De serie laat heel duidelijk zien de problemen van beide kanten. De adel met zijn luxeproblemen, met het in stand houden van hun erfrecht, het volk dat heel langzaam het verschil tussen arm en rijk probeert te verkleinen.
Wat ik bijzonder vind is dat men elkaar wél nodig heeft. De adel moet het enorme landgoed financieel draaiende zien te houden, met als doel de volgende generaties een toekomst te garanderen. Het volk heeft het landgoed nodig om geld te verdienen, om de boerderijen in stand te houden, te overleven.
Tijden veranderen, er is nog weinig adel en zij hebben grote moeite om hun generaties, van honderden jaren, in stand te houden. In het verhaal van Downton Abbey, de naam van het mega landhuis, is deze serie het geschenk uit de hemel geweest. Hierdoor konden de eigenaren het landgoed behouden en onderhouden.
Vermogen en geweten
Dit verhaal heet vermogen en geweten. Het heeft misschien niets te maken met het basisinkomen of misschien wél? In de eeuw der eeuwen is er altijd een groot verschil geweest tussen arm en rijk. Zelfs in de Bijbel staat (ruim vertaald):
Het is voor een rijke moeilijker in de Hemel te komen, dan voor een kameel te kruipen door het oog van een naald. Nou ben ik helemaal geen Bijbelkenner, maar het geeft wel aan dat er altijd verschil is geweest tussen zeer arm en zeer rijk.
Ik wil in dit verhaal verschil maken tussen vermogen met geweten en vermogen zonder geweten of te wel gewetenloos.
In het verleden hadden wij zeer vermogenden met geweten, zoals dhr. Phillips die in Eindhoven zorgde voor sociale woningbouw, verenigingsleven, goede arbeidsvoorwaarden voor zijn arbeiders.
Veel vermogende familiebedrijven hebben de tijd overleeft door te denken op langere termijn, niet handelen in de waan van de beurskoersen.
Wat ik helaas te vaak tegenkom is het gewetenloos vergaren van vermogen. En dat geldt niet alleen voor de CEO’s van grote concerns, dat geldt ook voor kleinere ondernemers, zelfs ZZP’ers en misschien u als particulier die een graantje meepikt van de huizen-crisis.
We kennen allemaal het verhaal van meneer Sywert van Lienden. Even 9 miljoen verdient aan een dealtje mondkapjes.
Maar ook Booking.com die vóór Corona zijn aandeelhouders en directie miljarden aan dividend/bonus uitkeerden, en tóch durfde miljoenen uit de Corona subsidiepot te halen.
Maar ook de gebruikers van de NOW-regeling. 60% moet gaan terugbetalen. Ik denk dat dat niet gaat gebeuren, dat gaat een juridisch getouwtrek worden.
Denk ook aan de Zuid-as en de brievenbusfirma’s die alles op alles zetten om zo min mogelijk belasting te betalen.
Wat te denken van Amazone en de zijnen? De film Sorry, we missed you. Wel eens gezien?
Ik lees net een artikel in Follow the Money.
Dit stukje tekst zegt genoeg;
Vrijwel elk callcenter in Nederland kreeg vervolgens – zonder openbare aanbestedingen – een stuk van de taart. Het gevolg: een jaar lang gegarandeerde topomzetten en ongebruikelijk hoge winstmarges. ‘Partijen hebben godvergeten veel geld verdiend.’
Ik kan bladzijden vol schrijven met dit soort voorbeelden. Ik denk de lezer ook.
Basisinkomen
Terug naar het basis inkomen. De macht van de gewetenloze vermogens wordt wél erg groot. Daarvan is de maatschappij en zeker de onderkant van de arbeidsmarkt steeds meer het slachtoffer. Er wordt de laatste tijd in de politiek veel gepraat over macht en tegenmacht. De tegenmacht zou het basis inkomen kunnen zijn.
Ik heb de overtuiging dat de vermogenden een socialer beleid moeten gaan voeren, anders wilt er geen hond meer voor ze werken.
Een beetje in vergelijk met Downton Abbey. De ondergang van de adel is in gang gezet, doordat de kamermeisjes, de keukenmeisjes, de butlers, de tuinmannen, de paarden verzorgers enz. meer konden verdienen in fabrieken. De lonen gingen met tientallen procenten omhoog. Ja, en dan wordt niet buigen voor de rijken een stuk makkelijker.
Willem de Graaff, augustus 2021
Foto Vane Monte via Pixabay
