Willem gaat nu iets schrijven, waar hij zelf totaal geen ervaring mee heeft. Politiek. Willem is niet van de politiek, maar beseft wel dat je in je dagelijks leven altijd te maken hebt met de politiek.
Onze wetgeving is gemaakt door de politiek. Gemeentelijke verordeningen zijn gemaakt door de politiek. De belastingen die wij moeten betalen is bepaald door de politiek.
Waarom heeft Willem niks met de politiek? Nou, dat heeft een simpel antwoord: ze luisteren toch niet.
De politiek wordt vaak gezien als: ons kent ons, verslaaft aan het pluche, achterkamertjes, old boys network, banencarrousel, zakkenvullers, enz.
Als je het nieuws een beetje volgt zitten in al deze boze woorden best een kern van waarheid. Hoe vaak zie je ex 2e Kamerleden later weer terug komen in hoge functie?. Vaak met salarissen die hoger zijn dan hun salaris als volksvertegenwoordiger. In mijn geheugen was Pieter Jan Balkenende helemaal het toppunt van “graai cultuur”, als minister-president verdiende hij toen 140 duizend euro, 4-daagjes Ernst & Young……..4 ton. Notabene staat de Balkenende-norm op zijn naam, om paal en perk te stellen aan extreme salarissen voor overheidsfunctionarissen. Goed voorbeeld doet……………….
Maar Willem houdt het liever dichter bij huis. 352 gemeenten, 352 burgermeesters, 352X5 wethouders en 352 gemeenten secretarissen.
Hoe komt Willem nu aan dit verhaal? Willem komt vaak van die kleine nieuws verhaaltjes tegen, die 30 seconden nieuwsberichten, een beerput die heel eventjes gelicht wordt en daarna gauw gesloten wordt.
De aanleiding was dit mini berichtje: Nog steeds gemeenten zonder wettelijk verplichte rekenkamer: ‘Onacceptabel’ | Nieuwsuur (nos.nl)
Willem begrijpt heus wel dat de lezer denkt: “welke kant gaan we op?” Nou Willem deed een privé onderzoekje. De rekenkamer is hét controle middel voor raadsleden om B&W te controleren over de uitgaven. En dat gaat vaak om vele miljoenen. Nu leest Willem dat er gemeenten zijn die helemaal geen rekenkamer hebben of al twee jaar geen onderzoeken hebben laten doen of € 0 op de begroting hebben staan voor een onafhankelijke rekenkamer. Of een rekenkamer die bestaat uit haar eigen raadsleden/ambtenaren die als “onafhankelijke” rekenkamer functioneren. De slager die zijn eigen vlees keurt!
We horen steeds vaker over macht en tegenmacht. De tegenmacht dient in de plaatselijke politiek de raadsleden te zijn. Maar……….raadslid zijn in een kleinere gemeente is een parttime (honden) baantje. Een raadslid krijgt voor zijn vele werk per jaar € 20.000 (bij 60 tot 100 duizend inwoners). Bij 40 duizend inwoners nét twaalf duizend euro per jaar.
Daar tegenover staat een machtige Burgemeester, 5 wethouders en een gemeente secretaris. Even de salarisstrookjes; € 100.000 + 5x € 75.000 + € 80.000 = € 555.000 Willems conclusie: een gemeenteraad met 29 leden verdient net zoveel als het college van B&W met zeven leden. Daarbij heeft het college tientallen (top) ambtenaren, met top salarissen ter beschikking, die voor hen werken.
Een raadslid, vooral met een kleine fractie, moet alle documenten en raadsstukken zelf uitdokteren. Je kan het een raadslid niet kwalijk nemen dat hij/zij in zijn beperkte tijd niet alles kan lezen en natuurlijk ook niet overal verstand van heeft. Daarbij wordt het raadsleden vaak (bewust) moeilijk gemaakt, door heel veel informatie, ambtenarentaal en een onnavolgbare hoeveelheid aan cijfertjes.
Maar volgens Willem is er nog een probleem. Raadsleden zijn vaak hoogopgeleiden, met een fulltime baan met een daarbij horend salaris van minimaal modaal+.
Deze raadsleden vertegenwoordigen dus de 75% praktisch opgeleiden: de bouwvakker, de verpleegster, de leraar, de vuilnisman, de uitkeringsgerechtigden, de akkerbouwer, de ondernemer enz.
Hierin zit volgens Willem het antwoord op de opmerking: ze luisteren niet. Willem vertaald dit als: ze begrijpen het niet. Logisch, de taal van de theoretisch hoogopgeleiden is een andere dan de taal van de praktisch opgeleiden.
De titel van dit verhaal is: Zou het basisinkomen een betere (plaatselijke) politiek kunnen betekenen?
De kronkel van Willem is de volgende:
Stel nu dat een raadslid een basisinkomen ontvangt én daarnaast een vergoeding als raadslid. Dan komen we aan een redelijk inkomen. Misschien zouden mensen die zich maatschappelijk (politiek) willen inzetten, dan wél in een gemeenteraad gaan zitten? De praktisch opgeleiden, de boer, de schooljuf, de uitkeringsgerechtigde, de gepensioneerde met alleen AOW, de gehandicapte, de Statushouder, de taxi chauffeur enz.
Hierdoor zal de leefwereld van de “gewone” man/vrouw ook vertegenwoordigd worden in een gemeenteraad. En Willem weet wel zeker dat de uitgaven extra worden gecontroleerd.
Willem de Graaff, maart 2022
Bronnen van informatie:
- Wat krijgt een raadslid? | Nederlandse Vereniging voor Raadsleden
- Salaris raadsleden, wethouders en burgemeesters in 2022 – Loonwijzer.nl